مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاداسلامی واحد اهر
آشنایی با مرکز
انكوباتور يا مركز رشد، آنگونه كه در فرهنگ لغت آمده به معناى ماشين جوجه كشى، گرم خانه، يا دستگاه نگهدارى نوزادان نارس است. اين واژه از مصدر "to incubate" گرفته شده است كه بر مفاهيم تكثير كردن، كشت دادن، رشد كردن و تكوين يافتن دلالت دارد . در ادبيات كارآفرينى، مراکز رشد براى ایجاد، توسعه و رشد كسب و كارهاى كوچك و دانش‌بنیان تأسيس مى شوند. مرکز رشد فضاى ادارى، فنى و آزمايشگاهى همراه با خدمات حمايتى با حداقل هزينه را براى شركتهاى نو پا فراهم مى كند و همچنين شبكه سازى و برخى خدمات جانبى را براى آنها تامين مي‌نمايد. در واقع مراکز رشد ارائه كننده فضا، خدمات حمايتى و تجهيزات مشترك براى شركتهاى كارآفرين هستند تا بتوانند كارآفرينان و شركتهاى كوچك را در ايجاد و توسعه موسسات خود يارى نمايند. مراکز رشد معمولا" در كنار يك مركز تحقيقاتى يا دانشگاهى كه خدمات پشتيبانى (اعم از فنى يا غير فنى) را براى تبديل (يا پرورش) يك نوآورى يا يك اختراع به يك شركت صنعتى ارائه مى كند تأسيس مى شوند. در سرتاسر جهان اين نكته پذيرفته شده است كه مراكز رشد ابزارهاى مطمئنى براى تبديل نوآوري‌ها و دستاوردهاى تحقيقاتى به محصولات و نيز ترغيب كارآفرينى و توسعه تكنولوژيك بويژه در حوزه فناوري‌هاى پيشرفته هستند.
مراکز رشد در زمینه های خیلی متنوعی از توریسم، هنر و ... تا فناوری های نوین فعالیت می کنند. این مراکز که رشد و توسعه آنها در کشورهای صنعتی از سالهای ۱۹۶۰ با شتاب زیادی شروع شده است، نقش فوق العاده چشمگیری را در رشد توسعه آن کشورها ایفاء نموده اند. بطور مثال در سال ۲۰۰۵، فقط در کشورهای امریکای شمالی مراکز رشد به بالغ بر ۲۷۰۰۰ شرکت با بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر شاغل و درآمدی افزون بر ۱۷ میلیارد دلار خدمات ارائه نموده اند. نشان از اهمیت و نقش غیرقابل چشم پوشی این مراکز در کار آفرینی و توسعه کشورها دارد.
مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر که از این پس به اختصار «مرکز» نامیده میشود در تاریخ 21 آبان ماه ۱۳۹۳ با نام « فناوری تخصصی صنایع و ماشین های کشاورزی سبک ، تولید و فرآوری باغبانی» تاسیس و مطابق اساسنامۀ مرکز، با ارائه خدمات حمایتی از ایجاد و توسعۀ حرفه‌های جدید توسط کارآفرینان در قالب واحدهای نوپای دارای اهداف اقتصادی مبتنی بر دانش و فناوری پشتیبانی می‌کند.
این مرکز با در اختیار قرار دادن امکانات و خدمات مورد نیاز به صاحبان ایده و شرکتهای کوچک و متوسط نوپای فناور، هزینه های شروع به کار آنها را پایین آورده و ریسک شکست این واحدها را کاهش می دهد و از طرف دیگر با برگزاری کلاسهای متعدد و ارایه مشاوره های مختلف مدیریتی، بازاریابی، حقوقی و تخصصی، ضعفهای ساختاری و سیستمی این شرکتها را جبران کرده، راه را برای پرورش ایده ها و تجاری سازی آن ها هموار می سازد.
دوره های مختلف مرکز رشد:
1- واحد فناور: نامی است برای تمام واحدهای تحت پوشش مرکز، اعم از واحدهای دورۀ پیش رشد، رشد، تیم‌های فناور دانشگاهی و واحدهای تحقیق و توسعه وابسته به بخشهای کشاورزی، خدمات، صنعت و تجارت. واحد فناور با مدیریت کارآفرینان در راستای اهداف اقتصادی مبتنی بر دانش و فناوری فعالیت می‌کند.
2- دورۀ رشد مقدماتی:(Pre incubation period) دوره ای است حداکثـر ۶ ماهه، که در آن به افراد یا گروههای مستعدی که دارای ایدههای نوآورانه صنعتی یا خدماتی هستند، مشاوره لازم جهت آشنایی با بازار، تشکیل گروه کاری، تثبیت ایده و کسب هویت حقوقی مستقل عرضه میشود. زمان این دوره6ماه بوده که تا ۹ ماه قابل افزایش است. به واحد پذیرش شده در دوره رشد مقدماتی، "هسته فنآور" گفته میشود.
در این دوره، با حمایت مرکز، طرح کاری و برنامۀ واحد فناور تثبیت و تکمیل شده و واحد فناور به صورت یک شرکت یا مؤسسۀ دارای شخصیت حقوقی مستقل به ثبت می‌رسد.
3- دورۀ رشد: دورهای است حداکثر ۳ ساله، که طی آن واحدهای فنآور مستقر در مرکز رشد به معیارهای رشدیافتگی دست یافته و پس از آن از مرکز خارج میشوند. زمان این دوره در شرایط خاص تا ۵سال قابل افزایش است. به واحد پذیرش شده در دوره رشد "واحد فنآور"میگویند
در این دوره، با حمایت مرکز، واحد فناور توانمندی کامل را برای ورود به بازار رقابتی و ادامۀ حیات مستقل به عنوان یک بنگاه اقتصادی دانش محور به دست می‌آورد.
4- تیم فناور دانشگاهی- مراکز تحقیقاتی: واحد تشکیل شده با محوریت اعضای هیأت علمی دانشگاه که در چارچوب طرح‌های پژوهشی یا طرح‌های تأییدی دانشگاه فعالیت می‌کند.
5- واحد تحقیق و توسعه وابسته به صنعت: (R&D) از این پس به اختصار «واحد تحقیق و توسعه» نامیده میشود و متشکل از حداقل دو متخصص به تشخیص و تایید مدیر مرکز است که در قالب یک واحد وابسته به یک سازمان یا مؤسسۀ دولتی یا خصوصی برای دستیابی به فناوری پیشرفته و یا ارائه خدمات مبتنی بر دانش‌های نوین در راستای اهداف و طرح مصوب مرجع متبوع فعالیت می‌کند.
اهداف مرکز رشد:
مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر از بدو تأسیس، اهداف و سیاست های ارزشمندی را دنبال نموده که در زیر به برخی از مهمترین این اهداف اشاره شده است:
1. ایجاد جاذبه برای شکل گیری شرکت های خصوصی فناوری با ارائه سرویس های مورد نیاز
2. کاهش ریسک مؤسسات نوبنیاد با کمک به جذب سرمایه های اولیه آنها و ارائه مشاوره های لازم
3. بسترسازی جهت تجاری کردن دستاوردهای تحقیقاتی
4. ایجاد زمینه کارآفرینی، حمایت از نوآوری و خلاقیت نیروهای محقق جوان
5. کمک به رونق اقتصاد محلی و منطقه ای مبتنی بر فناوری
6. ایجاد فضای لازم جهت گسترش و رشد واحدهای کوچک و متوسط دانش مدار و فناور فعال در زمینه های فناوری
7. تولید و توسعه محصولات و فرآیندهای فناوری قابل عرضه به بازار
8. بسترسازی به منظور ایجاد فرصت های شغلی مناسب به منظور جذب کارآفرینان و دانش آموختگان دانشگاهی در حوزه های فناوری
9. بستر سازى در راستاى ایجاد فرصتهاى شغلى به منظور جذب کارآفرینان و دانش آموختگان دانشگاهى جهت توسعه فنآورىهاى پیشرفته
10. ایجاد فضاى مناسب جهت تجارى کردن دستاوردهاى تحقیقاتى و فنآورانه
11. حمایت از ایجاد و توسعه کارآفرینى و تحقق نوآورى‌هاى فنآورانه
12. کمک به رونق اقتصاد محلى و ملی مبتنى بر دانش و فنآوریهاى پیشرفته
13. تخصیص فضا و امکانات براى گسترش و رشد واحدهاى کوچک و متوسط دانش بنیان فعال در زمینه فنآوریهاى پیشرفته
14. جلوگیری از مهاجرت متخصصان و فارغالتحصیلان استان به استانهای همجوار و یا خارج از کشور
15. کمک در جذب دانشجویان خلاق و فارغالتحصیلان دارای ایدههای نوین و حمایت از نوآوری و خلاقیت نیروهای محقق جوان
16. ایجاد شرکتهای دانش بنیان کوچک و تخصصی با امکان رقابت در بازارهای داخلی و جهانی
17. ایجاد ارتباط بین شرکتها و مراکز علمی و تحقیقاتی سایر استانهای کشور
18. آموزش نیروی متخصص با نگاه نیاز بازار صنعت
19. ایجاد امکان استفاده از تکنولوژی و دانش روز
20. تولید وتوسعه محصولات و فرآیندهای فنآوری قابل عرضه به بازار
21. جذب سرمایه تحقیقات مراکز اداری و صنعتی استان
22. ایجاد ارزش افزوده برای تحقیقات انجام شده در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی موجود در استان
حمایت ها
1- حمایت قانونی: یافتن راهکارهای مناسب برای سرمایهگذاری برروی ایدههای موسسات
2- حمایت قانونی: میتوان به تخفیفات مالیاتی، استفاده از قانونهای ویژه و تسهیلات اعتباری اشاره نمود.
3- حمایت معنوی: مراکز رشد با تسهیل در ایجاد ارتباط موسسات نوپا با مجامع دانشگاهی، صنایع و سازمانهای اجرایی، مراکز تحقیقاتی و مجامع بینالمللی،نوع دیگری از حمایتها که شاید بتوان آن را حمایت معنوی نامید فراهم مینماید.
